De bruisende kunstscene van Antwerpen

Dit weekend vindt Antwerp Art Weekend plaats (26-29 mei), een jaarlijks terugkerend evenement waar alle galeries en art spaces in Antwerpen en omstreken hun deuren openen voor het publiek, ook in de avond. Voor de vierde maal wordt tijdens deze periode ook ‘Ballroom Project’ georganiseerd, een door twee galeries (Base-Alpha en DMW Gallery, die samen ook een gelijknamige galerie runnen in Brussel) gecureerd event waar ook Nederlandse galeries aan deelnemen, dat plaatsvindt in de BorGerHub, het voormalige Gerechtsgebouw van Borgerhout.    

Tijdens Antwerp Art Weekend kunt u nog net het staartje meepakken van een bijzondere expositie bij de legendarische galerie Zeno X, met enkele heavy hitters uit de jaren negentig (de galerie bestaat dit jaar 40 jaar, en cureert rond ieder decennium uit de galeriegeschiedenis een expositie): Marlene Dumas, Dirk Braeckman, Anton Corbijn en Luc Tuymans. Altijd de moeite van een bezoek waard is de Axel Vervoordt Gallery, een speler op mondiaal niveau gesitueerd in een locatie die bekend staat als Kanaal, in Wijdegem, en waar permanent werk te zien is van onder andere Anish Kapoor, James Turrell en Marina Abramović. En gaat u kijken bij Tim Van Laere Gallery, waar Katie Heck momenteel een solo-expositie heeft.

Wie zich niet louter wil verlustigen aan exposities met topkunstenaars bij topgaleries kan ook een ander – wat meer avontuurlijk – parcours afleggen, om de sterren van morgen vandaag te ontdekken, en, wellicht, een werk van aan te schaffen, want: nu nog betaalbaar. Wie werk van jonge kunstenaars koopt, koopt een belofte, en dient te vertrouwen op neus, oog en oor: er is vaak nog geen uitgebreid CV (het reeds afgelegde parcours van exposities, prijzen en veilingresultaten), maar goed: iedereen is jong begonnen, en was ooit voor schappelijke prijzen aan te schaffen, ook Luc Tuymans.

Wie zijn de grote (jonge) talenten in de Antwerpse scene, en waar zijn ze te vinden? Met stip op de gedeelde eerste plaats staan Bendt Eyckermans (Sofie Van de Velde Galerie) en Ben Sledsens (Tim Van Laere Gallery), twee figuratief werkende kunstenaars, waarbij Eyckermans put uit een modernistische (en toch volstrekt hedendaagse) traditie en Sledsens liefde voor naïeve kunst van zijn doeken spat. Op de derde plek: Bram Demunter, ook een kunstenaar van Tim Van Laere Gallery. Voor hun werk bestaan wachtlijsten van soms honderden liefhebbers en verzamelaars, maar in hun kielzog maken al heel wat andere kunstenaars onder de dertig jaar furore.

Binnen de Antwerpse galeriewereld springen Sofie Van de Velde Gallery en PLUS-ONE Gallery (die hun ruimte ‘op Zuid’ delen) in het oog als dé scouts van jong talent. Ze lijfden al snel – vaak gelijk na hun afstuderen – naast Bendt Eyckermans ook Amber Andrews, Pieter Jennes, Charline Tyberghein, Felix De Clercq, Laurens Legiers, Ritsart Gobyn en Kasper De Vos in. Ook voor bijna al deze – opvallend vaak figuratief werkende – kunstenaars bestaan wachtlijsten: deze kunstenaars zijn hot, en de galeries dus ook (die beiden ook zeer established kunstenaars tonen).

Er wordt door Sofie Van de Velde Gallery en PLUS-ONE Gallery ook bewust en zorgvuldig beleid gemaakt van het begeleiden van jong talent: er is een ‘Wunderwall’ in het midden van de galerie, waar werk van jonge kunstenaars te zien is, in de prijsklasse 500-2000 euro, vaak van kunstenaars die nog niet door een galerie gerepresenteerd worden.  

Een andere galerie die goed spot, en door haar grote ruimte vaak drie solo-exposities tegelijk kan organiseren, is Everyday Gallery, ook gelegen op Zuid. Boris Devis is de driving force achter deze galerie, en hij reist en speurt stad en land af naar jong (en vergeten) talent: te zien tijdens Antwerp Art Weekend is de jonge kunstenaar Dittmar Viane, wiens virtuoze schilderijen zeer tijdrovend zijn om te maken. Meer dan vijftien schilderijen per jaar produceert hij niet, en bij zijn eerste solo in de galerie is al het werk op voorhand verkocht.

Hoe snel het kan gaan met talent vertelt Devis, die achter een ander talent, Kristof Santy, viste. ‘Ik heb Kristof als eerste ontdekt en een berichtje gestuurd op Instagram, maar daar heb ik uiteindelijk niets mee gedaan, je kunt niet alles doen. Thomas Serruys, een oud-collega van mij uit Brugge, een designer vriend, had aan Kristof een tafel verkocht en kwam in zijn atelier terecht, en dacht: wat is dit allemaal? Hij had net een warehouse gekocht en besloot in juni 2021 een tentoonstelling met Kristof te doen, hij heeft alles wat hij toen gemaakt had tentoongesteld, misschien wel twintig of vijfentwintig grote werken, en twintig of dertig portretjes, en hij, als niet-galeriehouder, als onbekende in het kunstcircuit, is er in geslaagd Santy gewoon uit te verkopen, in een lang weekend. Die grote werken, van twee bij twee meter, waren 3500 euro ofzo, een kleintje was 400 euro. Daarna had ik hem natuurlijk in de mot, zoals we in Vlaanderen zeggen, en probeerde ik hem binnen te halen, maar ondertussen had het werk ook al in Londen weerklank gekregen, in Wenen, in Amerika, een curator die langskomt en een foto online zet, en dan gaat het snel. Het werk is heel Vlaams: viskramen, stoemp met worst, frieten met oud bruin, volkse taferelen, art populair, maar iedereen valt ervoor, van de slager om de hoek tot de grote verzamelaars. Ik baal, want je weet dat je er kort bij bent geweest, en toch ben ik afgetroefd. Nu zit hij bij een topgalerie in Brussel, de prijzen zijn in een mum van tijd de lucht in geschoten. Hij is vertrokken.’

Bij Keteleer moet u Floris Van Look in de gaten houden, bij Geukens & De Vil zitten Moataz Alquassy, Shirley Villavicencio Pizango, Jeffe De Brabandere en Frederik Lizen, die de overstap van de street art scene naar de galerie maakte. Bij Base-Alpha zijn Denie Put en Soetkin Verslype rising stars, bij Fred&Ferry is Liesbeth Henderickx iemand om in het oog te houden en let u ook op de cutting edge galerie Ponti: net gestart, maar daar hangt de vibe van belofte in de lucht.

Maar nog beter is het zoeken naar talenten nog voordat ze door galeries zijn gespot: in Antwerpen zijn er talloze broedplaatsen (zeer de moeite waard: het FAAR-collectief in de voormalige brouwerij De Ridder), non-profits (Lichtekooi maakt furore met opvallende exposities) en er zijn veel ‘jonge’ galeries met vaak humoristische namen: Gallery Gallery, Life is Art Gallery, Claptrap (gevestigd in kunstenaars collectief Ercola in de Wolstraat), Pinkie Bowtie (van Dennis Tyfus, Vaast Colson en Peter Fenger, helaas gesloten, maar wellicht ooit heropend in de toekomst) en Pizza Gallery. Die laatste galerie, gelegen in de booming wijk Borgerhout (waar ook onder andere Zeno X, Base-Alpha, DMW, Eva Steynen Deviation(s), Ingrid Deuss, Zeit, Otty Park en Tick Tack te vinden zijn) wordt gerund door Robert Monchen, die er jong talent toont, maar nog geen vaste kunstenaars representeert. ‘Het echte talent vind ik voornamelijk in dialoog met de kunstenaar, daar waar het visuele wordt overstegen en de visie zich ontwaart. Meestal wordt ik gegrepen door de uitstraling van een passie, noodzakelijkheid, een onstilbare kracht die een kunstenaar in zich kan hebben om tot een creatie te komen. Dit is evengoed een eeuwig intern gevecht. Ik probeer wekelijks nieuwe atelierbezoeken te doen, laat me informeren door de kunstenaars zelf, en kom zo via via op de meest interessante plekken terecht. Ik geloof wel dat talent magnetisch werkt, dus ver van mijn geliefde kunstenaars hoef ik het meestal niet te zoeken.’

Dit artikel is ook te lezen op www.galleryviewer.com