Gwen van der Zwan

Gwen van der Zwan is schrijver en journalist en haar werk is onder meer gepubliceerd in NRC Handelsblad, Vrij Nederland, De Standaard, De Groene Amsterdammer, De Revisor en HP/De Tijd. In 2012 won ze de publieksprijs van de A.L. Snijdersprijs voor haar verhaal Jaapies huis.

In 2020 begaf zij zich een periode undercover als journalist op livestreamplatfom Twitch om onderzoek te doen naar de rol van vrouwen op dit platform. Haar ervaringen hier vormden de basis voor haar debuutroman Zuigertje (verschenen in 2022 bij Uitgeverij Pluim), en de documentaire Amstergwen, die te zien is op NPO Start en 2Doc.nl. Gwen was onder meer te gast bij Brommer op Zee om te vertellen over haar debuutroman. De documentaire won onder andere een Award voor Best First Film op het filmfestival Doc LA in Hollywood, een Gulden Vlies Award op Nederlands- Vlaams Filmfestival Tegenstroom en een Best of Festival Award op The New Renaissance Filmfestival in Amsterdam. Gwen gaf interviews aan NRC Handelsblad (hier te lezen) en de Volkskrant (hier te lezen). Ze schreef ook over haar ervaringen in De Groene Amsterdammer, in dit artikel. Bregje Hofstede schreef een fraai essay over de documentaire, gepubliceerd op De Correspondent.

In september 2023 schreef Gwen een verhaal voor NRC Handelsblad, waarbij ze de concurrentie aanging met ChatGPT. Het bijbehorende artikel (van Toef Jaeger) had als titel: Wat betekent de opkomst van AI voor uitgevers?

Gwen van der Zwan geeft ook lezingen en is regelmatig onderdeel van culturele programma’s. Op 19 januari 2024 werd Gwen geïnterviewd over haar makerschap bij De Balie in Amsterdam. Wat doe je als de grens tussen je werk en je privéleven dreigt te verdwijnen?

Op 11 juni 2024 tekende Gwen van der Zwan een boekcontract bij Alfabet voor haar eerste non-fictie boek: “In 2019 werd ik in mijn woning gewelddadig overvallen door iemand met een mes. De dader stak naar me en dreigde terug te komen om me te vermoorden als ik de politie zou bellen, wat ik wel deed. Deze gebeurtenis liet me achter met vragen en angsten, zoals de angst om thuis te zijn of de deur open te doen. Voor dat laatste kreeg ik traumatherapie van een psychiater.

Toen de dader later dat jaar werd opgepakt, ontving ik een bericht vanuit de penitentiaire inrichting waar hij verbleef. Hij wilde met me praten. Kort daarna leerden we elkaar kennen, en herstelde ik zo goed als volledig. Ik leerde hoe belangrijk het is om je angsten onder ogen te komen om ze te overwinnen, en kreeg een genuanceerder perspectief op de dader-slachtofferrelatie. Tegenwoordig ga ik regelmatig in gesprek met mensen in penitentiaire inrichtingen die ernstige misdaden hebben begaan om mijn ervaringen te delen.

@alfabetuitgevers heeft me gevraagd om een boek te schrijven over deze gebeurtenissen, trauma, het slachtoffer-daderperspectief, en de bredere kwestie van polarisatie in de maatschappij. Het is een grote eer om vandaag te hebben getekend.

Ik plan om het boek zomer 2025 klaar te hebben en houd jullie graag op de hoogte van de ontwikkelingen.”

‘Komt er geen eind aan het rijtje talentvolle, vrouwelijke Nederlandse debutanten? We hadden al Dieuwertje Heuvelings en Tobi Lakmaker, en recenter Nikki Dekker, Michèlle Schimscheimer, Nadia de Vries, Nina de la Parra en Sarah Neutkens. Nu mag daar zonder verpinken een nieuwe naam aan toegevoegd worden: Gwen van der Zwan... Zuigertje is een geslaagde, schurende én uiteindelijk wrange liefdesroman. Zonder drammerigheid neemt ze thema’s als klassenverschillen, internetcultuur en seksuele schoonheidsdwang op de slof.’ Dirk Leyman, De Morgen

Gwen van der Zwan dendert de letteren binnen met haar debuut.’ VPRO Brommer op Zee

Ik vond het een geweldige roman.’ Mischa Blok, MISCHA!

‘Importtrut ontmoet ‘echte Amsterdammer’: Gwen van der Zwan schreef een roman over liefde in een gentrificerende stad.’ Marij de Wit, Het Parool

‘Het bijzondere van de documentaire is dat je een hoogopgeleide, emotioneel stabiele, kritische journalist met open ogen in de val ziet lopen. Een journalist die wordt opgegeten door haar onderwerp en alle professionele distantie laat varen, dat zie je niet vaak.’ Wilfred Takken, NRC Handelsblad

‘Voor de documentaire Amstergwen dook journalist Gwen van der Zwan een jaar lang in de wereld van Twitch, een online game- en streamplatform, om te onderzoeken hoe het is om als vrouw je leven op internet te delen. Gaandeweg verloor ze zichzelf tijdens haar onderzoek.’ De Nieuws BV, BNNVARA

’Wat doet het met je als jonge vrouw als de blik van mannen op jouw lichaam je verdienmodel is? Om dit te onderzoeken ging journalist Gwen van der Zwan undercover op livestreamplatform Twitch. Dat ging haar niet in de kouwe kleren zitten.’ De Groene Amsterdammer

Foto (en header image): Erik Smits